Hulp bij nood

Een andere ziekte of afwijking in de hersenen is schizofrenie. Schizofrenie (wat 'gespleten geest' betekent) komt in verschillende vormen voor. Het betekent echter niet dat er een spleet bij deze mensen in hun hersenen zou zitten, of dat er een spleet in hun persoonlijkheid zou zijn. Het is dus eigenlijk een verkeerd woord.
Meestal openbaart schizofrenie zich bij jongeren tussen de 15 en 30 jaar. Het komt maar liefst bij 1% van de mensen voor. Bij deze mensen kun je aan hun uiterlijk niet zien dat er iets mis is in hun denken.

Patiënten met schizofrenie hebben een afwijkende beleving van de werkelijkheid. Wat zij als 'echt' ervaren, is voor anderen 'gewoon niet waar'. Ze kunnen onlogische gedachten hebben, waanideeën en hallucinaties. Om het heel eenvoudig te zeggen: deze mensen hebben bepaalde gedachten die onjuist zijn, maar zij beleven ze alsof het waar is, ja alsof het de absolute waarheid is. Zowel de patiënt als de mensen om hem heen lijden onder de gevolgen van deze ziekte.

Soms zeggen deze mensen dat ze praten met en luisteren naar God, engelen of mensen die in feite niet aanwezig zijn.
Soms hebben deze mensen 'stemmen in hun hoofd' die hen opdrachten geven, waarbij zij zich gedwongen voelen om te gehoorzamen. Dit roept vaak bij anderen de gedachte op, dat deze mensen 'dus bezeten zijn'. Het kan soms inderdaad op bezetenheid lijken, maar dat is lang niet altijd het geval. Trouwens zou je bezeten mensen met een pilletje tot rust kunnen brengen? Waarschijnlijk kunt u het best eens aan uw eigen dromen denken. Als we dromen kunnen we allemaal dingen beleven, die niet overeenkomstig de werkelijkheid zijn. In je droom kun je opdrachten ontvangen en opdrachten uitvoeren en je beleeft het in je droom alsof het werkelijkheid is. Toch ben je in je droom niet ineens bezeten. Probeert u zó eens de situatie van mensen met schizofrenie te begrijpen. Je zou bijna zeggen, dat ook als ze wakker zijn, ze toch in een droomwereld kunnen leven.

Enkele voorbeelden

Een vrouw meent dat zij een bepaalde som geld aan de een of andere organisatie moet geven. Ze geeft veel meer geld dan ze kan missen, maar de stem in haar hoofd had haar opdracht gegeven om dit te doen. En zij deed het.

Een jongere gaat ineens vreemde dingen denken. Hij meent dat er overal gevaar is en dat (soms: onzichtbare) vijanden het op hem gemunt hebben. Deze angst gaat zijn hele leven beheersen. Hij is zo bang dat hij dood wil en een eind aan zijn leven wil maken.

Een jongeman loopt langs een tuin met grind. Hij raapt een aantal van de grootste stenen op en legt die voor de voordeur. Waarom? De stem in zijn hoofd had hem die opdracht gegeven. Waarom moeten die stenen daar liggen? Gewoon omdat 'de stem' het tegen hem zei.

Iemand staat bij de schoorsteenmantel en staat te praten. Tegen wie? Tegen God. Het is echter geen gewoon gebed. De patiënt spreekt en 'hoort' God ook echt praten. Zo stelt de patiënt vragen aan God en geeft God 'antwoord'. De patiënt kan hierdoor heel vreemde opdrachten van God krijgen en deze ook uitvoeren, want God had het immers 'gezegd'.

Hun andere manier van leven

Soms zijn deze mensen op een voor anderen onbegrijpelijke manier angstig of in de war.
Soms verwisselen zij het dag en nacht ritme. Overdag willen ze dan slapen en 's nachts zijn zij wakker.
Ze hebben soms ook moeite met het maken van contacten. Ze zijn ook vaak onzeker. Ze hebben soms ook moeite om een ander te vertrouwen. Soms hebben deze mensen moeite om zich te verzorgen. Ze maken wel een washandje nat, maar doen er verder niets mee. Of ze zetten de kraan van de douche open, maar gaan niet in de waterstraal staan.

Soms lijden deze mensen heel erg door allerlei dingen die zij menen te zien, te horen of te voelen, terwijl andere mensen zeggen, dat er niets aan de hand is.

Er zijn medicijnen voor deze patiënten, die helaas geen genezing brengen, maar hen wel helpen om beter te kunnen leven. Deze medicijnen onderdrukken hun denken, met als nadelig gevolg dat zij een enigszins emotieloos leven hebben en dus niet zo spontaan reageren kunnen. Je zou bijna denken dat ze drugs gebruiken. Ze gebruiken ook drugs, medicijnen, maar die zijn hen door de dokter voorgeschreven.

Maar... deze mensen kunnen ook heel lieve mensen zijn. Ze willen vaak heel graag een ander helpen en zouden daar hun laatste cent aan kunnen opofferen.

Zijn zij ook welkom in de kerk?

Theoretisch zullen deze mensen in veel, zo niet alle kerken welkom zijn 'als zij zich maar gedragen', zal men eraan toevoegen. Je kunt het toch niet hebben, dat zo iemand tijdens een kerkdienst ineens meent een opdracht te krijgen en vreemde dingen gaat doen. Maar... als deze mensen medicijnen gebruiken, zitten ze gewoon met dankbaarheid in de kerk en zijn zij blij dat zij daar welkom zijn. Door de medicijnen zijn zij echter zo 'geremd', dat zij niet uit zichzelf een praatje met een ander maken en ook op vragen geen uitgebreide antwoorden geven.

De laatste tijd is er echter in veel kerken/gemeenten en samenkomsten een verandering ontstaan. Waren de diensten vroeger rustig en vredig en gaven zij de mensen een gevoel van warmte, liefde en blijdschap, tegenwoordig zijn heel wat christelijke samenkomsten veranderd in tijden waarin op opzwiepende wijze mensen gestalte geven aan het geloof. Het liefst zingt men dan met een band plus flinke bas en drumstel. Deze manier van praise is een aanslag op de gezondheid van de patiënt.

Het is belangrijk dat deze mensen een rustige levenswijze hebben. In de kerk betekent dat bijvoorbeeld, dat je het onmogelijk maakt voor deze mensen om de diensten te bezoeken, als je met opzwepende en/of harde muziek (begeleiding) werkt. In veel gemeenten wordt te weinig met deze mensen rekening gehouden. Helaas! Terwijl een aantal mensen geniet van uitbundige praise-samenkomsten, zijn dit soort bijeenkomsten een kwelling voor deze mensen. Dat zijn ze overigens ook voor veel ouderen!

Wij zijn een 'familie'

Als gelovigen vormen wij een familie met elkaar. In een familie en in een gezin behoren de leden veel van elkaar te weten en met elkaar mee te leven. Er mag geen ongepaste nieuwsgierigheid in het spel zijn.

Wie een gezinslid heeft dat aan schizofrenie lijdt, of dit zelf heeft, moet hier ook over kunnen praten en hiervoor gebed kunnen vragen. Dat zou dan ook gewoon in de lijst van de zieken in het kerkblad opgenomen moeten kunnen worden.

Moge dit artikel in ieder geval hen die lijden aan schizofrenie laten weten, dat anderen met hen meeleven en voor hen bidden. Moge dit artikel ook voor deze mensen zelf helpen om het meer bespreekbaar te maken en zelf ook aan te geven, waarin anderen hen kunnen helpen. En mogen alle anderen die met zo'n patiënt (of familie) contact krijgen er voor waken, dat zij geen domme dingen zeggen of dwaze vragen stellen. Vraag gewoon hoe het gaat en kijk wat de ander er zelf over wil vertellen.